خونریزی لثه یکی از مشکلات شایع دهان و دندان است که بسیاری از افراد آن را تجربه می‌کنند. این مشکل می‌تواند نشان‌دهنده بیماری‌های لثه، کمبود ویتامین‌ها یا حتی مشکلات جدی‌تر باشد. در این مقاله، به بررسی علل خونریزی لثه، روش‌های درمان و راهکارهای پیشگیری می‌پردازیم تا با رعایت این نکات، سلامت لثه‌های خود را حفظ کنید.
علل شایع خونریزی لثه
خونریزی لثه معمولاً به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که برخی از آن‌ها موقتی و برخی دیگر نیاز به درمان تخصصی دارند.
التهاب لثه (ژنژیویت)
التهاب لثه یا ژنژیویت، شایع‌ترین دلیل خونریزی لثه است. این مشکل معمولاً به دلیل تجمع پلاک‌های باکتریایی روی دندان‌ها ایجاد می‌شود. اگر پلاک به‌موقع با مسواک و نخ دندان پاک نشود، باعث تحریک و التهاب لثه می‌شود که در نهایت منجر به خونریزی می‌گردد.
بیماری پریودنتال (پیوره)
اگر التهاب لثه درمان نشود، ممکن است به بیماری پریودنتال (پیوره) تبدیل شود. در این حالت، عفونت به بافت‌های عمیق‌تر لثه و استخوان فک نفوذ می‌کند و باعث تحلیل لثه، تشکیل پاکت‌های عفونی و حتی از دست دادن دندان می‌شود.
مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن نادرست
استفاده از مسواک با موهای سفت یا مسواک زدن با فشار زیاد می‌تواند به لثه‌ها آسیب بزند و باعث خونریزی شود. همچنین، نخ دندان کشیدن نامناسب (حرکت سریع و محکم) نیز ممکن است لثه را زخم کند.
کمبود ویتامین‌های ضروری
کمبود ویتامین‌هایی مانند ویتامین C (اسکوربوت) و ویتامین K می‌تواند باعث ضعیف شدن رگ‌های خونی لثه و افزایش خونریزی شود.
تغییرات هورمونی (بارداری، بلوغ، یائسگی)
تغییرات هورمونی در دوران بارداری، بلوغ یا یائسگی باعث حساسیت بیشتر لثه‌ها و افزایش احتمال خونریزی می‌شود.
مصرف برخی داروها
داروهای رقیق‌کننده خون (مانند وارفارین)، برخی داروهای فشار خون و حتی برخی ضدافسردگی‌ها ممکن است باعث خونریزی لثه شوند.
بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت
افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض عفونت‌های لثه هستند، زیرا قند خون بالا باعث تضعیف سیستم ایمنی و افزایش التهاب لثه می‌شود.
علائم هشداردهنده همراه با خونریزی لثه
خونریزی لثه گاهی با علائم دیگری همراه است که نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تر هستند.
قرمزی و تورم لثه
لثه‌های سالم باید به رنگ صورتی کم‌رنگ و محکم باشند. اگر لثه‌ها قرمز، متورم و حساس شوند، احتمال التهاب یا عفونت وجود دارد.
بوی بد دهان مداوم
بوی بد دهان که با مسواک زدن از بین نمی‌رود، می‌تواند نشانه تجمع باکتری‌ها و عفونت لثه باشد.
تحلیل لثه و لق شدن دندان‌ها
در مراحل پیشرفته بیماری لثه، ممکن است لثه‌ها تحلیل رفته و دندان‌ها لق شوند که نیاز به درمان فوری دارد.
روش‌های درمان خونریزی لثه
با تشخیص به‌موقع، می‌توان خونریزی لثه را کنترل و درمان کرد.
رعایت بهداشت دهان و دندان
- مسواک زدن دو بار در روز با مسواک نرم
- استفاده از نخ دندان به آرامی و روزانه
- تمیز کردن زبان برای کاهش باکتری‌ها
استفاده از دهانشویه‌های مناسب
دهانشویه‌های ضدعفونی‌کننده (حاوی کلرهگزیدین) می‌توانند به کاهش التهاب لثه کمک کنند.
مراجعه به دندانپزشک برای جرم‌گیری
جرم‌گیری دندان (اسکیلینگ) پلاک و جرم‌های سخت شده را از بین می‌برد و به بهبود سلامت لثه کمک می‌کند.
تغذیه سالم و مصرف ویتامین‌های مورد نیاز
- مصرف میوه‌های حاوی ویتامین C (پرتقال، کیوی، فلفل دلمه‌ای)
- مصرف سبزیجات برگ‌دار (اسفناج، کلم) برای تأمین ویتامین K
درمان بیماری‌های زمینه‌ای
اگر خونریزی لثه به دلیل دیابت، کم‌خونی یا مشکلات انعقاد خون باشد، باید این بیماری‌ها تحت کنترل قرار گیرند.
راهکارهای پیشگیری از خونریزی لثه
انتخاب مسواک و خمیردندان مناسب
- استفاده از مسواک نرم
- انتخاب خمیردندان حاوی فلوراید
تکنیک صحیح مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
- مسواک زدن با حرکات دایره‌ای و ملایم
- نخ دندان کشیدن به آرامی بدون فشار آوردن به لثه
معاینات منظم دندانپزشکی
مراجعه هر ۶ ماه یکبار به دندانپزشک برای چکاپ و تمیزکاری حرفه‌ای دندان‌ها.
ترک سیگار و دخانیات
سیگار کشیدن جریان خون لثه را کاهش می‌دهد و خطر بیماری‌های لثه را افزایش می‌دهد.
چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
خونریزی مداوم و شدید لثه: اگر لثه‌های شما به‌طور مکرر و بدون دلیل واضح خونریزی می‌کنند**، باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
درد و عفونت همراه با خونریزی: وجود چرک، درد شدید یا تب می‌تواند نشانه عفونت باشد و نیاز به درمان فوری دارد.
مشاهده علائم پیشرفته بیماری لثه: اگر لثه‌ها تحلیل رفته‌اند، دندان‌ها لق شده‌اند یا بوی بد دهان شدید دارید، ممکن است بیماری پریودنتال پیشرفته داشته باشید.
نتیجه گیری
خونریزی لثه اگرچه شایع است، اما نباید نادیده گرفته شود. با رعایت بهداشت دهان و دندان، تغذیه مناسب و مراجعه منظم به دندانپزشک، می‌توان از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد. در صورت تداوم خونریزی، حتماً به دنبال درمان تخصصی باشید.
